انواع جوش
جوشکاری یکی از مهمترین روشهای اتصال دائمی در صنعت است که در آن قطعات فلزی به کمک حرارت و گاهی فشار به هم متصل میشوند. در این مقاله قصد داریم شما را با انواع جوش، نظیر جوش گوشه، جوش شیاری با نفوذ کامل و ناقص، جوش کام و انگشتانه و همچنین علائم جوشکاری آشنا کنیم.
ویدیو این مقاله
یا برای مشاهده ویدیو در یوتیوب روی دکمه زیر کلیک کنید
فهرست مطالب
جوش گوشه (Fillet Weld)
جوش گوشه یکی از رایجترین انواع جوش است که در اتصالات همپوشانی( روی هم)، گوشهای (زاویهای)، لب به لب یا تقاطع قطعات به کار میرود . این جوش معمولاً به شکل مثلثی بوده و به دلیل اجرای ساده و مقرون بهصرفه بودن، کاربرد وسیعی در سازههای فلزی دارد.
از مهمترین مزایا و معایب آن می توان به موارد زیر اشاره نمود.
مزایا
- اجرای آسان و سریع
- مناسب برای اتصالات مختلف
- مقاومت خوب در برابر بارهای برشی
معایب
- حساسیت به ترکهای حرارتی
- کاهش مقاومت در برابر بارهای چرخهای در صورت اجرای نادرست
جوش شیاری (Groove Weld)
جوش شیاری جهت انتقال نیروی اعضا در اتصالات صلب به کار برده می شود. این جوش دارای عملکرد بهتری نسبت به جوش گوشه می باشد اما به دلیل محدودیت های اجرا، کاربرد آن کمتر از جوش گوشه می باشد. جوش شیاری برای اتصال لببهلب یا سطوح شیاردار قطعات به کار میرود و به دو نوع اصلی تقسیم میشود:
جوش شیاری با نفوذ کامل (Complete Joint Penetration)
در این نوع جوش، مذاب به طور کامل در عمق شیار نفوذ میکند و اتصال بسیار مستحکم ایجاد میشود. این جوش معمولاً در سازههای حساس مانند پلها، مخازن و سازههای تحت فشار به کار میرود.
جوش شیاری با نفوذ ناقص (Partial Joint Penetration)
در این نوع، جوش فقط بخشی از عمق شیار را پر میکند. این جوش در مواردی که نیاز به مقاومت بالا نیست یا محدودیتهایی در اجرای جوش وجود دارد، استفاده میشود.
مزایا
- استحکام بالا (در نفوذ کامل)
- مناسب برای بارهای سنگین و حساس
معایب
- زمانبر بودن فرآیند اجرا
- نیاز به دقت بالا در آمادهسازی شیار
جوش کام و انگشتانه (Plug and Slot Welds)
این جوشها برای اتصال دو قطعه روی هم به کار میروند و انتقال برش و جلوگیری از کمانش موضعی در قطعاتی که روی هم آمده اند بکار برده می شود. این نوع جوش ها به تنهایی یا همراه با جوش گوشه مورد استفاده قرار می گیرد.
جوش انگشتانه (Plug Weld)
جوش انگشتانه شامل پر کردن سوراخی است که در قطعه رویی ایجاد شده و از طریق آن دو قطعه به هم متصل میشوند.
جوش کام (Slot Weld)
در این نوع جوش، یک شیار طولی در قطعه رویی ایجاد میشود که با جوش پر شده و اتصال صورت میگیرد.
از مهمترین معایب و مزایای این نوع جوش ها می توان به موارد زیر اشاره نمود.
مزایا
- استفاده در اتصالات مخفی
- مناسب برای انتقال بارهای برشی بین دو قطعه
معایب
- نیاز به آمادهسازی دقیق قطعات
- محدودیت در تحمل بارهای چرخهای
علائم جوشکاری (Welding Symbols)
علائم جوشکاری یکی از ابزارهای اصلی در نقشههای فنی است که اطلاعات مربوط به نوع، اندازه و محل جوش را نشان میدهد. این علائم طبق استانداردهای بینالمللی (مانند AWS و ISO) تعریف شدهاند.
اجزای اصلی علائم جوشکاری
- فلش (Arrow): محل جوش را نشان میدهد.
- خط مرجع (Reference Line): اطلاعات اصلی در این خط نوشته میشود.
- خط کمکی (Tail): اطلاعات اضافی مانند نوع فرآیند جوشکاری ذکر میشود.
نمونه علائم
- جوش گوشه: یک مثلث کوچک روی خط مرجع
- جوش شیاری: یک خط افقی با شکل شیار مربوطه
- اندازه جوش: عددی که در کنار علامت جوش نوشته میشود
کاربرد علائم
- کاهش ابهام در اجرای جوش
- تسریع در فرآیند ساخت
- اطمینان از کیفیت جوش
در ادامه چند نمونه از علائم جوشکاری را برایتان قرار می دهیم:
نتیجهگیری
درک انواع جوش و علائم جوشکاری برای مهندسان و جوشکاران اهمیت بالایی دارد. انتخاب نوع جوش به عوامل متعددی مانند نوع بار، جنس قطعات و حساسیت پروژه بستگی دارد. از سوی دیگر، استفاده از علائم استاندارد جوشکاری به بهبود کیفیت و دقت اجرا کمک شایانی میکند. با توجه به مطالب ذکر شده، مهارت در شناخت و اجرای صحیح انواع جوش میتواند تضمینکننده موفقیت پروژههای صنعتی باشد.
در فول پک طراحی سازه در بخش طراحی اتصالات فولادی، در خصوص انواع جوش ها، علائم و نشانه ها، و جزییات فوق العاده مهم آن بصورت مفصل صحبت شده و در طراحی انواع اتصالات نحوه طراحی جوش ها با برنامه نویسی کامل آن ارائه شده است. اگر علاقه مند به دیدن یک آموزش حرفه ای در زمینه طراحی سازه هستید، فول پک طراحی سازه را به شما توصیه میکنیم.
